Bức tranh năng lượng thế giới hiện đan xen bởi những gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt những vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, bít tất tay địa chính trị, hệ lụy từ cuộc xung đột Nga- Ukraine… mang thể làm cho loại chảy năng lượng thế giới đổi hướng.

Trong đó, năng lượng tái hiện là “sắc nóng” đang thu hút sự quan tâm của dư luận, các nhà hoạch định chính sách, nhà kỹ thuật cũng như các nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi trong khoảng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện đang trở nên khuynh hướng quan yếu tại phổ biến quốc gia trên toàn cầu, là chìa khóa để khắc phục cuộc khủng hoảng khí hậu cùng lúc đảm bảo vững mạnh kinh tế bền vững.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo định nghĩa của liên hiệp quốc, năng lượng tái tạo là năng lượng sở hữu căn nguyên trong khoảng khi không, tốc độ bổ sung mau lẹ hơn tốc độ tiêu thụ. chả hạn, ánh sáng mặt trời và gió là các nguồn được bổ sung liên tiếp. các nguồn năng lượng tái tạo dồi dào và sẵn với xung quanh ta. phân phối năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải phải chăng hơn phổ thông so với việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

đơn vị nghiên cứu và khoa học TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái hiện, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo đó, năng lượng tái tạo đến từ các nguồn hoặc những giai đoạn được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là các nguồn ko thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ những nguồn tự nhiên.

đơn vị TWI cho rằng không hề toàn bộ loại năng lượng tái tạo đều đích thực sạch hoặc xanh hoàn toàn. chẳng hạn, một số nguồn thủy điện với thể làm cho môi trường sống thiên nhiên bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái hiện thành sáu loại: năng lượng sinh học với duyên do trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt với duyên do trong khoảng công đoạn sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

định nghĩa về năng lượng tái tạo có thể được tiếp cận từ phổ quát hướng khác nhau, nhưng điểm chung của các định nghĩa cho rằng năng lượng tái tạo đến trong khoảng những nguồn tài nguyên được bổ sung liên tục và sắp như chơi cạn kiệt.

Sự chuyển dịch tất yếu

Trên thực tiễn, năng lượng hóa thạch hiện được dùng phổ thông nhất, từ lâu đã như 1 phần chẳng thể thiếu đối mang hoạt động kinh tế và phố hội. không những thế, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch sở hữu ngừng, khi mà dân số và nhu nhà tiêu thụ năng lượng của toàn cầu liên tục gia nâng cao. không những thế, việc khai thác, cung ứng và dùng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra đa dạng tác động xấu đối sở hữu môi trường.

Trong bối cảnh ấy, năng lượng tái tạo trong khoảng gió, mặt trời… sở hữu thể giải quyết cả hai vấn đề trên có nguồn cung đa số vô tận và thân thiện môi trường. Điện cung ứng trong khoảng nguồn năng lượng tái hiện này cũng với giá cạnh tranh hơn các nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra rộng rãi việc làm. có các đặc trưng trên, xu thế lớn mạnh năng lượng tái hiện có thể làm bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, thay đổi đáng kể trong những năm tới.

Theo Thống kê Năng lượng tái tạo 2021 – phân tích và dự báo tới năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái tạo thế giới ước lượng đạt 8300 TWh năm 2021, tăng khoảng 8% so sở hữu cùng kỳ năm trước và đánh dấu mức nâng cao hàng năm cao nhất kể từ 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng hai phần ba mức vững mạnh năng lượng tái tạo. Công suất điện tái tạo được cho rằng sẽ nâng cao tốc trong giai đoạn dự đoán của Báo cáo IEA, chiếm sắp 95% mức tăng công suất điện toàn cầu tới năm 2026.

trong khoảng năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái hiện dự báo đạt nhàng nhàng 305 GW/năm đối với kịch bản cơ sở vật chất, mang thể đạt 380 GW/năm đối có kịch bản tăng trưởng. ngoài ra, để toàn cầu mang thể đạt phát thải ròng rã vào năm 2050, phát triển công suất năng lượng tái hiện hàng năm cần tăng hơn 80% so với kịch bản lớn mạnh ấy.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả quốc gia cần nâng cao tốc hơn nữa trong việc đeo đuổi xu hướng năng lượng tái tạo, nỗ lực hơn nữa để giải quyết những trở ngại về chính sách, thực thi cũng như nâng những cam kết khí hậu.

xu hướng trên thế giới

Dẫn đầu cuộc đua lớn mạnh trong ngành nghề năng lượng tái tạo là Trung Quốc – chiếm gần một nửa mức vững mạnh toàn cầu về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị trường này đã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở mang trên toàn toàn cầu.

Là đất nước phát thải khí nhà kính hàng đầu và dân đầy đủ nhất toàn cầu, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo có ý nghĩa đáng nhắc đối với mục tiêu khí hậu của toàn cầu tổng thể.

Tháng 10/2021, nước này ban hành chỉ dẫn theo đuổi tiêu chí đạt mức phát thải đỉnh điểm tới 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt mục tiêu nâng cao dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn tới các tiêu chí lâu dài mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, nâng cao trong khoảng 530 GW năm 2020.

mang EU, bằng cách thức đeo đuổi xu hướng tăng tỷ lệ các nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả các nước EU sở hữu thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga cũng như thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch đang phát triển thành đắt đỏ.

những nước thành viên EU được yêu cầu thiết lập kế hoạch năng lượng và khí hậu đất nước (NECP) cho công đoạn 10 năm từ năm 2021-2030, nhằm xúc tiến tiêu chí của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái khoán to nhất trong khoảng trước cho đến nay ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU sở hữu mục đích hỗ trợ những nước thành viên phục hồi kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và cởi mở hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cùng 800 tỷ Euro từ thị trường vốn giai đoạn 2021-2026, trong đó góp một phần vào tài trợ năng lượng tái hiện.

mang vị thế là một trong những quốc gia hàng đầu toàn cầu về sản lượng năng lượng tái tạo, Mỹ tiếp diễn đeo đuổi các mục tiêu đầy tham vẳng và thực thi các chính sách tương trợ vững mạnh năng lượng tái tạo lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại với thỏa thuận Paris ngay sau lúc nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so với mức của năm 2005, tăng gấp đôi so sở hữu mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời có thể chiếm đến 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, tăng so sở hữu mức hiện tại chỉ là 3%.

Mỹ đặt mục tiêu cung cấp 30 GW điện gió vào năm 2030, trở thành nền tảng trong chiến lược đối phó với vấn đề hot lên toàn cầu, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 đồng thời tạo ra hàng nghìn việc làm.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các hạ tầng năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là trận chiến thầu lớn nhất từ trước cho tới hiện tại trong ngành nghề này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi đầu tiên dưới thời Tổng thống Biden.

tới tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật sản xuất quốc phòng (DPA), đẩy nhanh giai đoạn phân phối kỹ thuật năng lượng sạch trong nước, cho thấy cố gắng của Mỹ trong việc đeo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp diễn hối thúc Quốc hội Mỹ duyệt giảm thuế và các khoản đầu tư bổ sung nhằm tăng tốc thời kỳ sản xuất cũng như triển khai năng lượng sạch tại nước này.

các cam kết về khí hậu và thiên hướng năng lượng tái hiện tại các quốc gia trên đã ảnh hưởng đáng đề cập tới sự dịch chuyển trong bức tranh năng lượng thế giới khái quát và Việt Nam kể riêng.

thời gian qua, lĩnh vực năng lượng tái tạo của Việt Nam đã ghi nhận các bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước những cơ hội to để đón đầu thiên hướng dịch chuyển sang năng lượng tái hiện. với các định hướng tương trợ trong khoảng chính phủ, phấn đấu tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cộng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng các quốc gia đi trước sẽ là những động lực quan yếu để Việt Nam sở hữu thể vững mạnh tốt nguồn năng lượng tái hiện của mình, thay đổi bức tranh năng lượng quốc gia theo hướng hăng hái hơn nữa.